Inflammation, ofwel ontsteking: we kunnen ons er allemaal wel iets bij voorstellen. Een dikke rode pukkel, je bijholtes die vol zitten, een rode teen met een ingegroeide nagel… en zo zijn er nog wel wat meer voorbeelden te verzinnen. Dit soort ontstekingen zijn heel duidelijk waarneembaar en duren meestal maar kort.
Laaggradige ontstekingen zijn minder onschuldig dan ze klinken
Wat niet waarneembaar is, is het proces van langdurige laaggradige ontstekingen in je lichaam. Tegenwoordig wordt daar steeds meer de aandacht op gevestigd, omdat dergelijke laaggradige ontstekingen de basis zijn van veel voorkomende ziekten. Hart- en vaatziekten, diabetes, depressie, obesitas, dementie, auto-immuunziekten en schildklierklachten zijn allemaal voorbeelden van ziekten waarbij chronische laaggradige ontstekingsprocessen in het lichaam een rol spelen1. En het wordt steeds duidelijker dat ook veroudering het gevolg is van deze processen. Daar is zelfs een woord voor: ‘inflammaging’.
Symptomen van laaggradige ontstekingen lijken op het eerste gezicht onschuldig en ‘normaal’, zoals vermoeidheid, stemmingswisselingen, concentratieproblemen, geen zin om te bewegen. Maar als je die ontstekingen hun gang laat gaan, kunnen ze overgaan in serieuze ziektes.
Oorzaak en aanpak
De oorzaak van deze ontstekingsprocessen? Onze leefstijl….
Met daarin als een belangrijke factor: onze voeding.
En daar ligt ook meteen een deel van de oplossing om die chronische laaggradige ontstekingen te lijf te gaan: verander je voeding.
Weet wat je eet
Inflammatoire voeding (ofwel voeding met een hoger risico op ontstekingen) is voeding met veel dierlijke producten, verzadigde vetten en snelle koolhydraten. Daarvan zou je steeds minder moeten gaan eten. Slecht nieuws dus voor de liefhebbers van gebakken vleesworstjes, pizza (vooral met vlees) en patat, om maar wat te noemen.
Het goede nieuws is dat er verschillende voedingsmiddelen zijn die een anti-inflammatoire werking hebben, zoals alle groenten en fruit. Dat komt met name door de polyfenolen hierin2. Dat zijn de vele stofjes waar de planten en bloemen onder andere hun mooie kleur vandaan halen, maar die ook ons lichaam gezond houden. Eet alle kleuren van de regenboog, is het advies!
Van de vetten is olijfolie een superproduct, vol met anti-ontstekingsstoffen.
Verder kruiden zoals kurkuma (geelwortel), gember, rozemarijn, en de omega-3-vetzuren die we in (goede) vis, noten en zaden vinden.
Ook paddenstoelen zijn powerfoods.
Een iets andere leefstijl
Andere leefstijlveranderingen om chronische ontstekingen te lijf te gaan, zijn het verminderen van stress, het verbeteren van je slaap, het bereiken van een gezond gewicht (in vetweefsel, en vooral in het vet rondom de buikorganen, worden allerlei ontstekingsbevorderende stofjes aangemaakt) en het niet overtrainen van je lichaam. Ook kan het helpen om minder eetmomenten te hebben, want eten lokt een reactie van je immuunsysteem uit. Er lijkt bijvoorbeeld een voordelig verband te zijn tussen intermittent fasting en de ontstekingsactiviteit in ons lichaam3. (Als je meer wilt weten over intermittent fasting, lees dan hier mijn blogartikel over dit onderwerp.)
Meer weten, ook over je eigen situatie?
Dus: als je het gevoel hebt dat je niet helemaal zo gezond bent als je wel zou willen of bent geweest, dan is het de moeite waard je in het fenomeen laaggradige ontstekingen te verdiepen. Ik kan je daar desgewenst ook bij helpen: tijdens een consult ‘healthy ageing’ ga ik met je op zoek naar leefstijlfactoren die je kunt veranderen om laaggradige ontstekingen zoveel mogelijk te verminderen.
Om erachter te komen of je een genetische aanleg hebt voor het ontstaan van laaggradige ontstekingen in je lichaam, zou je daarnaast een dna-test kunnen doen. Ik heb me daarin gespecialiseerd, hier lees je er meer over.
Stel niet uit tot morgen wat ge vandaag kunt doen…
Maar je hebt natuurlijk geen hulp van buitenaf nodig om nu al simpele aanpassingen in je voeding en je leefstijl door te voeren. Dat kun je zelf, en daar kun je vandaag al mee beginnen!
Referenties:
- Markers of Inflammation and Cardiovascular Disease. Application to Clinical and Public Health Practice: A Statement for Healthcare Professionals From the Centers for Disease Control and Prevention and the American Heart Association, by Jeffrey L. Anderson. https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/01.cir.0000052939.59093.45
- Anti-inflammatory effects of phytochemicals from fruits, vegetables, and food legumes: A review. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28605204/
- Role of Intermittent Fasting on Improving Health and Reducing Diseases, Salah Mesalhy Aly, Ph.D. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4257368/)